WINNAAR HYPATIA-PRIJS 2020

Waar ben je als je onder narcose bent? Lig je gewoon op de operatietafel, tijdelijk buiten bewustzijn, of is de ‘echte’ jij daar helemaal niet bij? Om die vraag te beantwoorden, moet je weten wie je uiteindelijk bent: wie of wat is de ‘echte’ jij? Veel mensen vinden psychologische kenmerken belangrijker voor hun identiteit dan lichamelijke eigenschappen – ze zijn eerder hun geest dan hun lichaam.

In Waar was ik toen ik er niet was? laat Monica Meijsing zien waar zulke intuïties vandaan komen, maar ook dat ze niet juist zijn. Wij zijn uiteindelijk levende organismen – gevalsbeschrijvingen van mensen met ingrijpende neurologische beperkingen maken dat duidelijk –, maar juist organismen kunnen bewustzijn en zelfbewustzijn hebben. Of we ook personen zijn, hebben we niet zelf in de hand. Alleen als we worden opgenomen in een bestaande menselijke gemeenschap kunnen we een persoon worden. Je bent slechts persoon in relaties met andere personen.

De nieuwe, tweejaarlijkse Hypatia-prijs, voor het beste en meest prikkelende en actuele filosofieboek geschreven door een vrouw, is toegekend aan Monica Meijsing.

Uit het juryrapport:

‘Uiteindelijk komt Meijsing tot een conclusie die even onontkoombaar is als sympathiek, namelijk dat wij wezens zijn die in gemeenschap leven. Personen zijn menselijke organismen die door andere personen zijn opgenomen in de menselijke gemeenschap, zo besluit zij. Juist daarom hebben we een moreel in plaats van metafysisch persoonsbegrip nodig.’